نژاد

پيش از ورود و استقرار آريايي ها در سيستان، نژادهاي بومي در اين منطقه مي زيسته اند و بعد از آن مردم ساکن در اين منطقه از نژاد آريايي هستند که بهتر از ساير نقاط، زبان و خصوصيات کلي ايرانيان دوره هخامنشي را حفظ کرده اند. اين قوم نجيب قرنهاست که در اين خاک مقدس زندگي نموده اند و در واقع نژاد آريايي تکامل خود را در دشت سيستان طي نموده است. اقوام سيستان و زابلي بخش عظيم طوايف سيستان را تشکيل مي دهند. با توجه به سير مدنيّت در اين منطقه و دلايل متعدد ديگر در دوره هاي مختلف از طوايف شيرازي، عرب، بلوچ، قايني، افغان و هندي به سيستان مهاجرت نموده اند.

 

زبان و گويش

محققين گويش مردم سيستان را يکي از چهار زبان متروک پارسي عهد باستان ياد کرده اند. لهجه سيستاني به زاولي معروف است و از بهترين نمونه هاي بازمانده گويش سيستاني سرود آتشکده کرکويه سيستان است. در سال 254 هجري قمري يعقوب ليث صفاري اولين دولت مستقل ايران را بعد از اعراب در سيستان بنياد نهاد، وي زبان پارسي دري را زبان رسمي ايران نمود که تا کنون رسميت دارد.

 

خط

کاوش بايتان شناسي در شهر سوخته سيستان روشن نمودکه هنگام شکوفايي اين فرهنگ در 3200 سال قبل از ميلاد مسيح خط نگارگري در سيستان رواج داشته است. از جمله گل نگاره ذوزنقه اي شکلي است که از آغاز دوره ايلامي در لايه دهم شهر سوخته پيدا شده است. در دوره هخامنشي، خط رايج در منطقه خط ميخي بود، خط اوستايي نيز در بعضي از سکه هاي آن زمان ديده شده است. بعد از شهرياري يعقوب ليث، زبان و کتابت رايج در سيستان پارسي دري و پهلوي بود.

 

موسيقي سنتي

موسيقي برگرفته از حکمت معنوي و مولود فرهنگ اصيل اين ديار و داراي قدمتي کهن است. در موسيقي سازي، انواع سازهاي محلي از جمله قيچک، ني، دايره، سرنا و ساز و دهل استفاده مي گردد که توسط هنرمندان بومي در خود منطقه ساخته ميشد و در کنار موسيقي آوازي و مقامي که برگرفته از احساسات و فولکلور مردم است در رديفها و آواها به صورت دوبيتي ها (سيتکها) رباعيها، لالاييها و به مناسبتهاي مختلف اجرا مي گردد.

رقص شمشير از نمونه هاي شاخيص موسيقي سازي و آوازي در منطقه است که ضمن داشتن شهرت جهاني با شور و اشتياق خاصي در جشنها و مراسم آييني اين ديار برگذار ميگردد.

 ادامه مطلب...